I libri

ŞEMATİK CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU

• Av. Doç. Dr. Fahri Gökçen Taner
• Haziran, 2024

Görsel hafızayla desteklenen diyalektik bir ders anlatımı ve analitik düşünme becerisi kazandırmak, hukuk eğitim-öğretiminin temelinde yer alır.

Yazarlarının 90'lardan bugüne taşıdığı onlarca sınıf ve binlerce öğrencilik bir tecrübeye yaslanan bu şematik kitapta yazarlar hep "Öğrenciyken nasıl anlatıldığında ve görselleştirildiğinde dersi daha iyi anlıyorduk, öğretici olduğumuzda ne yaptığımızda iyi oldu, neyi daha iyi yapabilirdik." sorularına yanıt aramışlardır.

Kitap, öğrencilerin ceza muhakemesi dersini daha verimli takip edebilmesine ve bir sınav öncesinde son tekrarlarını daha iyi yapabilmelerine destek olmak için hazırlanmıştır.

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA ADİL YARGILANMA HAKKI BAĞLAMINDA ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ

• Av. Doç. Dr. Fahri Gökçen Taner
• Mayıs, 2021

"Çelişme ve silahların eşitliği", AİHS'nin 6. maddesinde yer alan adil bir şekilde dinlenilme hakkından (fair hearing), AİHM tarafından türetilen iki temel ilkedir. Çelişme ilkesi (çelişmeli muhakeme hakkı) tarafların muhakeme boyunca bilgi edinme ve tartışma haklarını güvence altına almakta, silahların eşitliği ilkesi ise bu süreçte taraflar arasında var olması gereken adil dengenin korunmasına hizmet etmektedir.

Birinci bölümde konu adil yargılanma hakkına ilişkin genel esaslar bağlamında ele alınmakta; diğer iki bölümde ise ceza muhakemesinin iki evresi, kendi akışları içinde incelenmektedir. Ele alınan her alt başlık ve ilgili iç hukuk kuralları, hem kanun yolu hem de bireysel başvuruya (Anayasa Mahkemesi ve AİHM) yönelik bir bakış açısıyla tartışılmaktadır.

Yazarın inancı; ceza muhakemesi hukuku kuralları ve insan haklarından doğan adil yargılanma hakkı alanındaki teminatlar bütüncül bir bakış açısıyla ele alınmadıkça, ceza muhakemesi hukukunun kronik sorunlarının çözülmesinin mümkün olmadığı yönündedir. Adil yargılanma hakkının altında yer alan açık ve zımni güvencelere uyulmaması, çoğunlukla silahların eşitliği ve bazı durumlarda çelişmeli muhakeme hakkının ihlaline yol açmaktadır. Dolayısıyla adil yargılanma hakkının merkezinde yer alan bu iki güvence, konu üzerinde tartışmaya başlamak için son derece iyi birer başlangıç noktasıdır.

Çalışmanın ilk basısında da her bir sorun hem kanun yolları, hem de bireysel başvuru bağlamında tartışılmış, İngilizce ve Fransızca'dan yapılan AİHM karar çevirilerine, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararlarına yer verilmişti. İlk basıdan bu yana geçen iki yılda CMK'da yapılan değişiklikler çalışmaya işlenmiştir. Ayrıca bu zaman diliminde, Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkının ihlali konusunda, çeşitli teminatlar bağlamında önemli kararlar vermiştir. Bu karar çeşitliliği çalışmanın ikinci basısına yansıtılmış ve bağlantılı yeni AİHM kararları da bu basıya eklenmiştir.

TÜRK CEZA HUKUKUNDA CİNSEL ÖZGÜRLÜĞE KARŞI SUÇLAR

• Av. Doç. Dr. Fahri Gökçen Taner
• Mayıs, 2023

Bu çalışmada Türk Ceza Kanunu'nda "Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar" başlığı altında düzenlenen, fakat korunan hukuki menfaat esas alındığında cinsel özgürlüğe karşı suçlar olarak anılmaları daha uygun olan cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki ve cinsel taciz suçları ele alınmaktadır. Çalışmada; Türk, İtalyan ve Fransız öğretilerinde konuya ilişkin olarak ileri sürülen görüşlerin yanı sıra, her üç ülkenin yüksek yargı organlarının kararları ilgili olduğu sistematik bir biçimde incelenmiştir.

Yargıtay web sitesine yüklenen karar sayısının önemli ölçüde artması sayesinde, kararlar üzerinde daha bütünsel bir değerlendirme yapabilmek kolaylaşmış ve işlevsel hale gelmiştir. Genişletilen ve güncelleştirilen üçüncü basının öncesinde; Yargıtay 5. Ceza Dairesi'nden sonraki dönemde uzun zaman cinsel suçlara bakan Yargıtay 14. Ceza Dairesi'nin ve 01.07.2021 tarihi itibariyle bu yetkiyi devralan 9. Ceza Dairesi'nin içtihatları üzerinde uzun bir araştırma yapılmıştır. Geçmişe kıyasla tam metinli kararlara daha kolay erişilebilmesi sayesinde çok sayıda karar alıntısı ve örnekle uygulamacıya destek olma düşüncesi kitabın hacminin oldukça genişlemesine yol açmıştır.

Üçüncü basıda çalışmanın muhakeme hukuku boyutu önemli ölçüde güçlendirilmiştir. Bu bağlamda ele alınan konular arasında cinsel suçlarda Yargıtay'ın ispat konusunda kullandığı ölçütler, mağdur tarafından elde edilen delillerin hukuki değeri, kırılgan mağdurun duruşmada dinlenmesine ilişkin gelişmeler sayılabilir. Ayrıca ısrarlı takip fiillerinin bağımsız bir suç haline gelmesiyle, cinsel taciz suçunun kanunilik ilkesine aykırı bir biçimde yorumlanarak kapsamının genişletilmesine yönelik uygulamanın son bulacağı değerlendirilmektedir.

Sonuç olarak 10 yaşını dolduran bu çalışmada, 2005 yılından bu yana cinsel suçların Türk hukuk sisteminde ilerlediği yolun bir bütün olarak yansıtılması amaçlanmıştır. Böylece bir akademik çalışmada veya dava dilekçesinde, bir yargı kararında ya da bir muhalefet şerhinde; birinin fikrini ve bir diğerinin hayatını değiştirebilme ihtimali her şeyi daha anlamlı kılıyor.

CEZA HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI

• Av. Doç. Dr. Fahri Gökçen Taner
• Kasım, 2008

Davanın ve cezanın zamanaşımı sonucunda düşmesi, tarih boyunca toplum tarafından anlaşılması ve kabullenilmesi zor bir husus olmuştur. Bu tartışmalı konuyu ele alan çalışmanın ilk bölümünde zamanaşımı kavramı ve teorik temelleri üzerinde durulmakta; ikinci bölümde dava zamanaşımı, üçüncü bölümde ise ceza zamanaşımı konuları incelenmektedir.

Kitap 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre hazırlanmış, ilgili yerlerde 765 sayılı TCK ile 5237 sayılı TCK'nın zamanaşımı kurumunun düzenlenmesindeki ortak ve farklı noktalar belirtilmiştir. Buna ek olarak ilgili Yargıtay kararları her bir konu başlığı altında sistemli olarak verilmiş ve incelenmiştir. Dolayısıyla çalışma bir yüksek lisans tezi olmanın yanı sıra, uygulamacıların da gerek dava zamanaşımı gerekse ceza zamanaşımı konusunda yararlanabileceği bir kaynak olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca kitapta, önemli ceza hukuku ekolleri olan Fransa ve İtalya'da son yıllarda dava zamanaşımı konusunda ortaya çıkan gelişmeler, bu gelişmelerden Türk Ceza Hukuku'na yansıyanlar ve yansımayanlar kurumun geleceğine yönelik endişelerle birlikte okuyucunun bilgisine sunulmuştur.